Numizmatyka – kolekcjonerskie monety złote i srebrne dostępne w sklepie numizmatycznym

Zaloguj

Moje konto:

801 811 800
Koszyk jest pusty

Każdego roku w październiku uwaga mediów kieruje się w stronę Szwecji. Komitet Noblowski ogłasza laureatów tego najbardziej prestiżowego wyróżnienia w dziedzinie fizyki, chemii, medycyny lub fizjologii i literatury. Dodatkowo przyznaje pokojową Nagrodę Nobla. W gronie laureatów znalazło się siedmioro Polaków: Maria Skłodowska-Curie, Henryk Sienkiewicz, Władysław Reymont, Czesław Miłosz, Lech Wałęsa, Wisława Szymborska i Olga Tokarczuk.

Nominację utrzymać w tajemnicy

Henryk Sienkiewicz otrzymał literacką Nagrodę Nobla w 1905 r. za całokształt twórczości. Był drugim Polakiem, po Marii Skłodowskiej-Curie uhonorowanym przez Akademię Noblowską i pierwszym polskim autorem, któremu przyznano ten zaszczytny laur.

Ogłoszenie laureata w dziedzinie literatury w 1905 r. odbywało się w aurze tajemniczości. Sztokholm poprosił Sienkiewicza o pełną dyskrecję. Nazwisko uhonorowanego Nagrodą Nobla miało zostać ogłoszone dopiero podczas uroczystej gali. Szwedzi obawiali się protestów ze strony Prus i Rosji, gdyby wcześniej podali do publicznej wiadomości nazwisko polskiego pisarza.

Polscy nobliści

Podróż Sienkiewicza so Sztokholmu okazała się dość długa i męcząca. Jechał przez Wiedeń, Berlin i Kopenhagę. W austriackiej stolicy dowiedział się, że sekret nie został dochowany. W jednym z tamtejszych dzienników 4 grudnia 1905 r. przedrukowano szwedzką depeszę z jego nazwiskiem.

Za co Henryk Sienkiewicz dostał nagrodę nobla?

Przygotowując się do wyjazdu Sienkiewicz rozważał kogo zabrać w podróż. Myślał o żonie, ale ostatecznie z tego pomysłu zrezygnował. O decyzji przesądziła oszczędność. Nowe toalety dla pani Sienkiewiczowej byłyby sporym wydatkiem… Do Sztokholmu pojechał z noblistą tłumacz jego dzieł na język francuski – Bronisław Kozakiewicz.

Uroczyste wręczenie Nagród Nobla odbyło się 10 grudnia 1905 r. Najpierw uhonorowano laureatów w dziedzinie fizyki, chemii, medycyny. Na końcu przyszła kolej na nagrodę literacką. Laudację na cześć Sienkiewicza wygłosił Carl David af Wirsén, szwedzki poeta i krytyk literacki. Chwalił dzieła Polaka w tym: „Trylogię”, „Quo vadis” oraz „Krzyżaków”. Gdy mówił o ostatniej z wymienionych książek Sienkiewicz nie bez satysfakcji obserwował reakcję niemieckiego ambasadora i zastanawiał się jako on to przełknie. Ale Prusak nawet nie drgnął!

literacka nagroda nobla Polacy

Polska „literaturą stoi”, czyli Polscy pisarze Nobliści

Król Oskar II wręczył Sienkiewiczowi medal i patent. W Grand Hotelu zorganizowano wielki bankiet dla trzystu gości. Po kilku dniach uroczystości, spotkań i wywiadów noblista ruszył do kraju. W wiedeńskim banku Rothschilda czekało na niego blisko sto osiemdziesiąt dwa tysiące koron austriackich.

W kolejnych latach literacki Nobel przypadł Władysławowi Reymontowi (1924) za wybitny epos narodowy „Chłopi”. W uzasadnieniu wyróżnienia dla Czesława Miłosza (1980) podkreślano, że „polski poeta dostał nagrodę za bezkompromisową wnikliwość w ujawnianiu zagrożenia człowieka w świecie pełnym gwałtownych konfliktów”. O Noblu dla Miłosza mówiono często w kontekście politycznym. Poeta był emigrantem, a nominacja zbiegła się w czasie z powstaniem „Solidarności”.

za co Henryk Sienkiewicz dostał nagrodę nobla

Literacka nagroda Nobla, którą otrzymali Polacy

W roku 1996 Wisława Szymborska otrzymała Nagrodę Nobla za „poezję, która z ironiczną precyzją pozwala historycznemu i biologicznemu kontekstowi ukazać się we fragmentach ludzkiej rzeczywistości". Owej subtelnej ironii nie było pozbawione wystąpienie podczas gali noblowskiej, które poetka zaczęła od słów: „Podobno w przemówieniu pierwsze zdanie jest zawsze najtrudniejsze. A więc mam je już poza sobą…”

W 2018 r. literacką Nagrodę Nobla przyznano Oldze Tokarczuk „za wyobraźnię narracyjną, która z encyklopedyczną pasją prezentuje przekraczanie granic jako formę życia". Tematem przewodnim mowy noblowskiej pisarka uczyniła czułość, tę „najskromniejszą odmianę miłości”, dzięki której narrator postrzega świat jak żywy, powiązany ze sobą i współpracujący. Kończąc wystąpienie złożyła hołd wszystkim kobietom, których życie wykraczało poza narzucone schematy i które zdobyły się na odwagę, aby głośnio o tym opowiedzieć.

polscy nobliści z literatury

Zachwyty, rozczarowania, sensacje

Nominacja noblowskie zawsze rozbudzały emocje, a laureaci stawali się przedmiotem zarówno uwielbienia jak i krytyki. Polacy cieszyli się z nagrody dla Sienkiewicza w przeciwieństwie do Elizy Orzeszkowej, która miała nadzieję, że to ją spotka ten honor.

Reymontowi ciążyła niespodziewana sława i nieustające listy z prośbą o finansowe wsparcie. Na nagrodę liczył Stefan Żeromski, ale Komitet Noblowski stwierdził, że „jego myśli (…) nam wydają się naciągane i niejasne, podyktowane raczej silnymi emocjami niż głęboką inteligencją”.

Nobel był wielkim, niespełnionym marzeniem Witolda Gombrowicza. Czesław Miłosz miał „wydzierać włosy z głowy” przytłoczony sławą, gdy z poety „hermetycznego” stał się kimś w rodzaju światowej gwiazdy futbolu.

Wisławę Szymborską męczyły niekończące się wywiady i przymus wystąpień publicznych. Nie chciała, aby traktowano ją jako „osobistość”. Z natury nieśmiała pomyliła przepisowe ukłony po otrzymaniu nagrody. Ale wzbudziła też nie lada sensację, gdy za zgodą króla zapaliła papierosa przy stole podczas oficjalnego bankietu.

Monetų namai La Maison de la Monnaie Belge SPRL Národní Pokladnice - jeden z hlavních distributorů pamětních mincí a medailí The London Mint Office. Unrivalled experts in the fascinating world of coins. Samlerhuset. Ingen forpliktelser - 30 dager full returrett Latvijas Monētu nams Suomen Moneta ostaa kiinnostavia ja kysyttyjä juhlarahoja asiakkailta myös takaisin Eesti Mündiäri Mønthuset Danmark. Danmarks største forhandler af mønter og medaljer.