Arcydzieło sztuki medalierskiej wybite z okazji uchwalenia Konstytucji 3 Maja

Konstytucja 3 Maja
Pierwsza w Europie i druga na świecie!

Ustawa Rządowa z dnia 3 maja 1791 roku była dokumentem rewolucyjnym. Wprowadzała ustrój monarchii konstytucyjnej, dopuszczała możliwość zmian ustrojowych, poprawiała sytuację części obywateli i nawiązywała do trójpodziału władzy. W ciągu pierwszego roku od uchwalenia przygotowano co najmniej czternaście jej wydań, a łączny nakład oscylował w granicach 20 – 30 tys. egzemplarzy. 

O konstytucji mówiono pochlebnie w salonach całej Europy. Wysoko ocenił ją Edmund Burke, ojciec nowoczesnego konserwatyzmu. Pochwalił papież Pius VI. Gratulacje przesłał także król Prus Fryderyk Wilhelm II. Ówczesny ambasador amerykański w Paryżu, a późniejszy prezydent, Thomas Jefferson, konstatował, że są tylko trzy konstytucje zasługujące na szacunek: Stanów Zjednoczonych, Polski i Francji.

Arcydzieło sztuki medalierskiej wybite z okazji uchwalenia Konstytucji 3 Maja 

Wydarzenie tej miary co uchwalenie konstytucji majowej należało stosownie upamiętnić. W Amsterdamie w 1791 r. powstało wyjątkowe dzieło sztuki medalierskiej o bardzo bogatej symbolice, ofiarowane Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu. Darczyńcami byli obywatele Republiki Zjednoczonych Prowincji (Holandii) Gülcher i Mülder. Namówili do współpracy znakomitego niderlandzkiego medaliera Johanna Georga Holtzheya (1729-1808), który pracował jako mincmistrz w mennicy amsterdamskiej i utrechckiej. Wykonywał prace także dla króla pruskiego Fryderyka Wilhelma i władców francuskich.

Bogactwo symboliki i piękno wykonania

Awers medalu przedstawia wspaniały portret królewski. Stanisław August został ukazany z profilu, w wieńcu dębowym na głowie, z szarfą i Orderem Orła Białego. Wizerunek nawiązywał do wytwornego konterfektu królewskiego, który pojawił się na medalu koronacyjnym wybitym blisko trzydzieści lat wcześniej. Interesującym zabiegiem propagandowym było udekorowanie głowy monarchy liśćmi dębu zamiast lauru. Wieniec dębowy stanowił nawiązanie do tradycji starożytnego Rzymu, gdzie w ten właśnie sposób nagradzano za wyjątkowe zasługi obywatelskie. W legendzie otokowej, oprócz klasycznej tytulatury: "Stanisław August, z Bożej łaski król Polski i wielki książę litewski" umieszczono zwrot: " PATRIAE PARENS" (ojciec ojczyzny).

Główny motyw rewersu stanowiła wielopolowa tarcza herbowa Rzeczpospolitej (z herbem Poniatowskich – Ciołek) w kształcie kuli ziemskiej zwieńczonej koroną murowaną i chrystogramem (na znak religijnej tolerancji). Obok skrzydlaty geniusz trzymał w prawej dłoni czapkę frygijską jako symbol wolności, zaś w lewej gałązkę oliwną i kaduceusza. Z jego nóg opadały kajdany, symbolizujące obcą przemoc.

W tle medalier umieścił promienie słońca i oko opatrzności czuwające nad wszystkimi poczynaniami obywateli. Po lewej tronie tarczy herbowej przedstawił rózgi liktorskie, wagę i miecz sprawiedliwości na znak równego osądu dla wszystkich w kraju. W otoku znalazł się napis: " TERRORE LIBERA" (Wolni od bojaźni), a poniżej głównego motywu słowa: " EX PERHONORIFICIO COMITIORUM DECRETO D.III MAY MDCCXCI" (Chlubnym dekretem sejmu 3 maja 1791).

Replika z cennego złota w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja

Skarbnica Narodowa ma przyjemność zaoferować złotą replikę tego wspaniałego numizmatu, w przystępnej cenie. Została wybita w najwyższej jakości menniczej - stemplem lustrzanym, w 0,65g cennego złota próby 585/1000. Dostępnych jest jedynie 7500 egzemplarzy.

Metal:

Złoto próby 585/1000

Jakość:

Najwyższa mennicza - stempel lustrzany

Waga:

0,65 g

Średnica:

13,92 mm

Kraj emisji:

Polska

Limitacja:

7 500 egz.